Waterbeheer

Regenwater opname

Onderzoek heeft aangetoond dat een groendak ongeveer 50% van het regenwater kan opnemen en terug afgeven in de atmosfeer. Dit zorgt voor een aanzienlijke ontlasting van het rioleringsstelsel, waardoor het overstromingsgevaar en de belasting van de waterzuivering vermindert. Indien we er van uitgaan dat de oppervlakte van groendaken sterk toeneemt, kunnen zij in de toekomst ook een handig wapen worden tegen overstromingen.

Waterbeheer: afvoer

Tijdens hevige stortbuien zijn de waterafvoeren in sommige streken vaak oververzadigd. Het vergroten van de oppervlakte groendaken kan hierbij een oplossing bieden. Bij regenval wordt het hemelwater op een klassiek platdak immers onmiddellijk afgevoerd naar de dakafvoeren en doorgevoerd naar de afvoerbuizen, wat kan worden uitgedrukt door de volgende formule:

qout dt= qin dt

Hierbij is: qin (l/s) de regenintensiteit (l/s) het debiet afgevoerd water.

70-95% minder rioolbelasting

Uit onderzoek is gebleken dat een groendak de hoeveelheid water, dat in het riool spoelt, terugbrengt. In de zomer kan dit tot wel 70-90% zijn. Groendaken slaan regenwater op in de planten en het substraat en laten het terugkeren in de atmosfeer door verdamping. De hoeveelheid water die in een groendak opgeslagen kan worden is afhankelijk van de dikte en type van het substraat, type drainage en de gebruikte vegetatie. De opvang van regenwater kan gekwantificeerd worden naar de verwerking van de hoeveelheid water. Dit kunnen we vergelijken met de kosten van maatregelen om regenwater te verwerken buiten het riool om. De gemiddelde kosten hiervoor bedragen 15 euro per vierkante meter. Een extensief groendak zal in de winter circa 54% van het regenwater verwerken, de baten kunnen dus 54% van 15 euro, is minimaal acht euro per m², worden.

Waterbeheer buffereffect principe

Bij een groendak ontstaat er een buffereffect: wanneer de regen op het groendak valt, dringt het in het dakpakket en wordt het door de verschillende lagen opgehouden zodat het pas in een later stadium de afvoer bereikt. Bovendien wordt een gedeelte van het vocht opgenomen door de planten en komt een ander gedeelte door verdamping weer in de atmosfeer terecht. Dit buffereffect laat toe het water helemaal of grotendeels te absorberen (al naargelang de regenintensiteit en de opbouw/dikte van het groendak) en zodoende het regenwaterafvoersysteem te ontlasten.

Waterbeheer buffereffect formule

Dit buffereffect laat toe het water helemaal of grotendeels te absorberen. Onder de vorm van een vergelijking kan dit als volgt worden uitgedrukt: qout dt= qin dt- q+ dt+ q- dt- qevap dt. Hierbij is:

  • q+ (l/s) het debiet water dat het groendak binnendringt
  • q- (l/s) het debiet water dat na doordringing van het groendak de afvoer bereikt
  • qevap (l/s) het debiet water dat terug in de atmosfeer wordt afgegeven door evapo-transpiratie* (door planten) en verdamping (door substraat).

De laatste drie termen van deze vergelijking zijn onbekend maar het staat vast dat hun balans positief is en dat het volume afgevoerd water dus kleiner is dan bij een kaal platdak. Om deze drie termen te bepalen zou men bijvoorbeeld kunnen berekenen welke oppervlakte groendak men moet voorzien in een bepaald waterbouwkundig bekken met afvoerproblemen om eenzelfde verbetering te bekomen als door de voorziening van een stormbekken van een welbepaald volume.

*(evaporatie = ‘verdamping’)

Waterbeheer buffereffect voorbeeld

Ter informatie een vergelijking tussen metingen van afgevoerde debieten in functie van de tijd op een platdak zonder bescherming, een dak met grind en een begroeid dak. Voorbeeld van het buffereffect: debieten afgevoerd water (l/min) in functie van de tijd door een 56 m² groot platdak tijdens een regenbui met een terugkeerperiode van 10 jaar.

(bron: Réhabilitation des toitures-terasses – CATED 1998)

Indien we er van uitgaan dat de oppervlakte van groendaken sterk toeneemt, kunnen zij in de toekomst ook een handig wapen worden tegen overstromingen.

Waterkwaliteit

Waterkwaliteit en recuperatie (=‘waterherwinning’)

Het regenwater dat door het groendak sijpelt ondergaat een zekere filtering alvorens de afvoer te bereiken. Men verkrijgt dus een waterkwaliteit die ergens schommelt tussen die van het regenwater en die van kraanwater. Dit gedeeltelijk gezuiverde water noemt men ‘grijs water’. De opvang van dit grijs water in een tank laat toe om een dubbel waterleidingsnet te creëren waarbij het ene net instaat voor het drinkwater en het ‘grijze’ net water levert voor de schoonmaak, de toiletten, de wasmachines, enz. Water wordt gezuiverd door de beplanting.